Afspraken veiligheidsplan; en de kinderen dan?

Afspraken veiligheidsplan; en de kinderen dan?

Wanneer er zorgen over de thuissituatie van een kind zijn, wordt er met de ouder(s) en het netwerk een veiligheidsplan gemaakt. Vaak valt er een ongemakkelijke stilte wanneer ik vraag op welke manier de kinderen hierin meegenomen zijn. Want hoe krijgen we zicht op wat het kind nodig heeft om wat het heeft meegemaakt te verwerken? En wat heeft het kind nodig om zich thuis of in contact met ouders weer veilig te voelen?

Kinderen die thuis meemaken dat er vaak ruzie is tussen de volwassenen of die zelf geslagen worden begrijpen er vaak niets van. ’s Nachts kunnen ze niet slapen omdat ze bang zijn wat er de volgende dag gaat gebeuren. Ze lopen rond met allerlei vragen en hebben stressvolle gedachten wanneer ze overdag op school zijn. Kinderen geven zichzelf van nature de schuld wanneer het thuis niet goed gaat.

Onderwerpen voor het gesprek met het kind

In een gesprek met het kind kan er gecheckt worden of het kind zich veilig voelt door de afspraken die er gemaakt zijn. En we moeten zorgen dat ieder kind ontschuldigd wordt en uitleg krijgt waarom het een ouder (nu) niet lukt om voldoende voor het kind te zorgen.

Door te praten over wat er thuis gebeurt en kinderen uit te leggen dat dit niet door hen komt kunnen traumaklachten voorkomen of verminderd worden. Het is belangrijk dat we kinderen vragen hoe het voor hen is geweest en dat we zicht krijgen op wat zij nodig hebben om te herstellen.

Laten we alle kinderen actief betrekken bij het maken van een veiligheidsplan! Laten we hen de ruimte geven om mee te denken zodat ze ook aan kunnen geven wat zij nodig hebben om zich weer veilig te voelen in hun gezin.

Ieder kind in het gezin heeft het recht zich gezien en gehoord te voelen. Laten we in ieder veiligheidsplan afspraken maken wie met het kind in gesprek gaat en blijft. Niet alleen voor de korte termijn, maar ook voor de langere termijn. Spreek met elkaar af op wie het kind terug kan vallen als de hulpverlening langzaam een stap terug doet. En kijk met elkaar hoe we het verschil kunnen maken voor de kinderen.

Het informeren van een kind, hoe jong ook, is een eerste stap naar het creëren van een veiliger gevoel voor een kind.

Afspraken veiligheidsplan:

  • Wie met het kind praat over de thuissituatie en de problemen die er nu spelen of hebben gespeeld.
  • Wie het kind uitlegt welke afspraken er zijn gemaakt en waarom deze afspraken zijn gemaakt.
  • Wie er met het kind in gesprek gaat om te kijken of er nog afspraken missen.
  • Wie aan het kind vraagt of de gemaakte veiligheidsafspraken er ook voor zorgen dat het kind zich veiliger voelt.
  • Tegen wie het kind kan zeggen dat iemand zich niet aan de afspraken houdt.
  • Wie langdurig contact houdt met het kind, hoe dit zal gaan en hoevaak dit zal gebeuren.
  • Wie er vanuit het netwerk voor het kind is.

Uitleg geven

De gemaakte afspraken in een veiligheidsplan kun je het beste uitleggen aan een kind door een ‘Woord en Beeldverhaal’ te maken. Je doet dit samen met de ouders en hun netwerk. Het behoort naar mijn idee een vast onderdeel te zijn van een veiligheidsplan.

Ouders ondersteunen om in hun woorden uitleg te geven over wat er speelt binnen een gezin, welke zorgen ouders én overig betrokkenen hebben en welke afspraken er zijn gemaakt is een belangrijke stap binnen het gehele traject dat een gezin doorloopt om het voor de kinderen veiliger te maken.

Voor ouders is het maken van een ‘Woord en Beeldverhaal’ vaak ook een keerpunt. Ze beginnen zich te realiseren wat het effect van alle gebeurtenissen is op hun kind en wat de risico’s voor de toekomst zijn. Het geeft de ouders de mogelijkheid om in hun woorden uit te leggen waardoor het onveilig is geweest.

Veel ouders die het moeilijk hebben om hun kinderen een veilig thuis te bieden hebben zelf een onveilige jeugd gehad. Help ouders hun kind en de volgende generatie te vrijwaren van wat hen is overkomen. De vicieuze cirkel doorbreken van onveilig opgroeien van generatie op generatie is één van de grootste uitdagingen binnen de jeugdzorg.

Uit meerdere onderzoeken blijkt steeds weer dat kinderen de grote vergeten groep zijn wanneer er onveiligheid speelt binnen een gezin. Wat ga jij doen om hierin het verschil te maken?

Geschreven door Angelique van der Veen

Wil jij meer leren over het maken van goede veiligheidsplannen, waarin het kind wordt meegenomen? Volg dan de training Samenwerken aan Veiligheid!

Deel deze pagina
Meer blogberichten
Blog
25 maart 2024
Het woord en beeldverhaal, Words and Pictures, is oorspronkelijk bedoeld om zorgen en moeilijke situaties aan kinderen uit te leggen...
Blog
24 maart 2024
Netwerkberaad gedwongen kader: een waardevol instrument voor beweging in vastgelopen situaties Het klinkt vaak makkelijker dan het is: ‘samenwerken met...
Blog
10 maart 2024
Er is onveiligheid, huiselijk geweld en/of kindermishandeling en wat is dan de rol van de aandachtsfunctionaris? Tijd voor actie. Tijd...