Vanaf 1 januari 2022 hebben alle professionals in het sociaal domein dezelfde beroepscode, er is dus geen verschil meer tussen de cultureel werker, wijkteamwerker, maatschappelijk werker en de jeugdprofessional. De nieuwe beroepscode voor professionals in sociaal werk’.
Een belangrijke kentering want daarmee wordt er ook binnen het sociaal domein aan de kant van de beroepscode ‘ontschot’. Het maakt niet uit vanuit welke organisatie of wetgeving je je werk doet, de gemeenschappelijke basis zijn de normen en waarden waar vanuit we handelen in het belang van de inwoner. Hiermee komt de nieuwe beroepscode voor professionals in sociaal werk tegemoet aan de ontwikkeling: “om te komen tot een breed sociaal werk met diverse profielen” In het kader van doorontwikkeling en transitie zouden de professionals in het sociaal domein meer generalistisch werken met hun eigen expertise en aandachtspunt. Hiermee wordt de mens beter bediend in zijn hulpvraag
“Samen laten zien dat je voor dezelfde waarden staat en werkt vanuit dezelfde normen”.
Wat betekent dit concreet voor de praktijk?
Geen aparte beroepscode meer voor o.a. Maatschappelijk werker, wijkteamwerker, opbouwwerker, ggz-agoog en de jeugd- en gezinswerker. De verschillende expertises blijven. Een gezamenlijke beroepscode biedt duidelijkheid voor de inwoner of de client, werkgevers en de professional. Er is daarmee meer uniformiteit ontstaan. De beroepscode geeft je onderbouwing voor de afgewogen beslissingen die je bij ethische dilemma’s moet nemen. Mogelijk betekent dit een bevordering voor de professionalisering van het sociaal werk en betere hulp en ondersteuning voor inwoners.Een aantal bijzonderheden in de nieuwe beroepscode voor professionals in sociaal werk op een rij:
- Uniformiteit: er zijn 29 artikelen die starten met een nummer.
- De artikelen zijn mensgericht, geen onderscheid tussen volwassene of kind. Artikel 1 gaat bijvoorbeeld over de mens tot zijn recht laten komen.
- Een aanzienlijk aantal artikelen van de beroepscode gaan over een zorgvuldige omgang met gegevens, informatie en dossiervorming; 5 van de 29 artikelen gaan dieper in op dossiervorming en het beheren van dossiers en gegevens, 5 artikelen gaan in op informatievoorziening, privacy en de AVG.
- Artikel 2 gaat over de deskundige professional en deskundigheidsbevordering. Daarmee staat deskundigheid relatief boven aan in de code.
- Er is geen artikel meer die wijs op het alert zijn op signalen die kunnen duiden op kindermishandeling. De nieuwe beroepscode besteed geen expliciet artikel aan het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling.
- De beroepscode spreekt regelmatig over zorgvuldig handelen, om geen misverstand over zorgvuldigheid te laten ontstaan is het thema zorgvuldig handelen uitgewerkt.
We geven nog een viertal inzichten mee die wij hadden na het lezen van de nieuwe beroepscode voor professionals in sociaal werk:
- We missen een artikel waarin er expliciet aandacht gevraagd wordt voor het signaleren van kwetsbare mensen, waarin geweld een rol speelt (volgens het werken met de meldcode) Onder de noemer “geweld hoort nergens thuis”.
- De nieuwe beroepscode draagt bij aan uniformiteit in het sociaal domein, samenwerken, ontschotten en een gedeelde norm, maar biedt nog ruimte voor autonomie en individuele kleur.
- De beroepscode lijkt geen uitspraken te doen t.a.v. het signaleren van misstanden en mogelijk strafbare feiten en daarmee de samenwerkingsrelatie met de inwoner.
- Bijna een derde van de artikelen gaan over informatievoorziening en dossiervorming, daarmee lijkt de informatieplicht en privacywetgeving als belangrijke norm te worden gezien.