De benadering in Opvoeding, Hulpverlening en het onderwijs
In gezinnen, scholen en de jeugdhulp lopen opvoeders en professionals soms vast op situaties waarin agressie, probleemgedrag of escalatie dreigt. De roep om een strengere aanpak klinkt dan snel, maar de ervaring leert dat dit vaak averechts werkt. Gelukkig is er een andere, hoopvolle benadering: geweldloos verzet en verbindend gezag. Deze methodiek, ontwikkeld door Haim Omer, biedt een waardevol alternatief voor de traditionele autoritaire opvoeding. Steeds meer opvoeders, leerkrachten en hulpverleners passen deze aanpak toe in Nederland – met positieve resultaten.
Geweldloos verzet, ook bekend als Non-violent Resistance (NVR) is een benadering waarbij ouders, leraren en hulpverleners leren om op een kalme, standvastige en niet-escalerende manier grenzen te stellen. Niet door hard in te grijpen of juist te laten gaan, maar door duidelijk en betrokken aanwezig te zijn. Het doel is om destructief gedrag te begrenzen én de relatie te herstellen, zonder strijd en zonder het kind af te wijzen. De methodiek wordt ook wel gezien als onderdeel van de nieuwe autoriteit: gezag dat niet gebaseerd is op macht, maar op verbinding, transparantie en volharding.
De kracht van geweldloos verzet zit in de samenhang tussen vijf pijlers. Deze vormen de basis van de aanpak van Haim Omer en zijn essentieel voor ouders, opvoeders en professionals in de jeugdzorg:
Actief en zichtbaar aanwezig zijn, juist op moeilijke momenten. Niet wegkijken, maar laten merken dat je er bent.
Je eigen emoties de baas blijven en niet in de valkuil stappen van boosheid of machteloosheid. Kalmte is besmettelijk.
Door kleine, onvoorwaardelijke gebaren – zoals een compliment, hulp of samen iets leuks doen – investeer je in het vertrouwen.
Betrek anderen uit de omgeving, zoals familie, vrienden of collega’s. Samen sta je sterker en voelt niemand zich alleen.
Je spreekt je uit tegen gedrag dat niet acceptabel is, zonder het kind zelf af te wijzen. Je blijft in verbinding en zoekt samen naar oplossingen.
Geweldloos verzet (Non-Violent Resistance, NVR) bevat praktische interventies die opvoeders en professionals direct kunnen toepassen. Twee veelgebruikte technieken zijn de aankondiging en de sit-in. Deze tools helpen om grenzen te stellen zonder escalatie, en zijn belangrijke onderdelen van verbindend gezag.
Aankondiging: ouders of begeleiders kondigen helder aan dat bepaald gedrag niet langer geaccepteerd wordt, en dat ze, gesteund door hun netwerk, op een andere manier gaan reageren. Dit gebeurt altijd met respect en aandacht voor wat het kind wél goed doet.
Sit-in: een sit-in is een rustige, fysieke aanwezigheid bij het kind, zonder dreiging of straf. Het laat zien: “We laten dit niet onbesproken, we blijven erbij, en samen zoeken we naar een oplossing.” Het is een krachtig signaal van betrokkenheid en volhouden.
De overgang van autoritair naar verbindend gezag vraagt om reflectie en lef. Het betekent dat je als opvoeder of professional niet alleen grenzen stelt, maar ook blijft investeren in de relatie. Niet alles laten gebeuren, maar ook niet alleen maar streng zijn. Het draait om balans: duidelijk zijn over wat niet kan, maar altijd met oog voor het verhaal en de behoeften van het kind.
Veel ouders en jeugdprofessionals merken dat deze aanpak niet alleen zorgt voor minder escalaties, maar ook voor meer rust, openheid en echte verbinding. Kinderen voelen zich gezien en serieus genomen, waardoor gedragsverandering mogelijk wordt.
De methodiek van geweldloos verzet (Non-Violent Resistance, NVR) werd ontwikkeld door psycholoog en hoogleraar Haim Omer aan de Universiteit van Tel Aviv. In Nederland werd deze benadering verder ontwikkeld door Eliane Wiebenga, die de methode toegankelijk maakte voor gezinnen en hulpverleners. Zij introduceerde de term Verbindend gezag.
Wil je verdieping in geweldloos verzet en leren hoe je de vijf pijlers, aankondiging en sit-in toepast in de praktijk? Volg dan de training geweldloos verzet bij TIMM Consultancy. Je krijgt praktische handvatten, reflectieoefeningen en voorbeelden om direct mee aan de slag te gaan.
Luister ook de podcast met Eliane Wiebenga of lees onze blog: De moed om te verbinden met geweldloos verzet.
Geweldloos verzet is een methode waarbij ouders en hulpverleners op een kalme, standvastige manier grenzen stellen zonder strijd of afwijzing.
De pijlers zijn: aanwezigheid en betrokkenheid, zelfcontrole, herstel van relatie, support-netwerk en stellingname tegen ongewenst gedrag.
Een sit-in is een rustige fysieke aanwezigheid bij het kind, waarmee je betrokkenheid toont zonder dreiging of straf.
De methodiek is ontwikkeld door Haim Omer, psycholoog en hoogleraar aan de Universiteit van Tel Aviv.
Beilerstraat 26
9401 PL Assen
085 – 080 59 06
info@timmconsultancy.nl
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.