Veiligheidsplan maken met het gezin

Het informele netwerk van de cliënt bestaat uit mensen die al een rol spelen in het leven van het gezin. Mensen die 24 uur per dag beschikbaar zijn. Ze ondersteunen en houden zicht op hoe het met de kinderen gaat. We nodigen hen uit om met elkaar te praten over de zorgen, krachten en vervolg stappen. De informatie bespreken we tijdens een netwerkberaad zodat een compleet beeld ontstaat en iedereen actief betrokken is. Zo maak je een veiligheidsplan met het gezin. We werken met elkaar aan problemen die direct opgelost moeten worden. Problemen zoals te veel ruzie en boosheid of te moe zijn om nog voor de kinderen te zorgen. Maar ook aan onderliggende stressfactoren zoals te weinig geld of onvoldoende steun. De eerste stap is herstel van acute veiligheid en daarna werken we aan stabiele veiligheid.

Netwerkberaad leiden

Het organiseren en leiden van een netwerkberaad is een taak die vraagt om vastberadenheid, taak- en doelgerichtheid, afstemming en een respectvolle houding. Tijdens het beraad houd je een structuur vast zodat beslissingen niet te snel genomen worden. Zonder goede onderbouwing en informatie over uitzonderingssituaties in het verleden kunnen we geen goed veiligheidsplan maken.

Tegelijkertijd ben je flexibel. Je sluit aan bij het tempo van het systeem. We werken eerst aan de motivatie. Zodat iedereen mee wil werken aan een veiligheidsplan. Een goed plan is gebaseerd op evidence based informatie van het gezin zelf aangevuld met informatie en kennis van de aanwezigen.

Waar moet een goed veiligheidsplan aan voldoen?

Een veiligheidsplan maak je als professional niet alleen. Het plan maak je met alle betrokkenen. Dat vraagt een houding van ‘rigor and grace’ of ook wel ‘compassie en control’.

Aandachtpunten voor een goed veiligheidsplan;

• In het plan staat een duidelijke beschrijving van de zorgen die aanleiding zijn voor het maken van het veiligheidsplan. Je beschrijft de feitelijke zorgen en de complicerende factoren. Maar ook een risico-uitspraak waarin je beschrijft waar je bang voor bent dat gebeurt wanneer er niets verandert.
• Daarnaast een concrete beschrijving van de acties ter bescherming. Dit zijn de momenten waarop het wel gelukt is om onveilige situaties te voorkomen of te stoppen. Maar ook de sterke kanten en de steunbronnen van het gezin. Wat gaat er goed en wie zijn belangrijk?
• De veiligheidsvoorwaarden (ook wel bodemeisen of veiligheidsdoelen genoemd) worden door Veilig Thuis opgesteld. Het gezin en andere professionals kunnen daarop voortborduren door met elkaar de gewenste situatie vast te stellen.
• De afspraken die in het veiligheidsplan staan zijn gebaseerd op de voorbeelden van successen uit het (nabije)verleden van dit specifieke gezin en aanwezige krachten en steunbronnen.
• In eerste instantie maak je afspraken voor de directe veiligheid. De volgende stap is het maken van afspraken over het tot stand komen van structurele of stabiele veiligheid.
• De afspraken in het veiligheidsplan zijn afgestemd op alle dagelijkse situaties. Ze moeten uitvoerbaar zijn voor dit specifieke gezin en in hun specifieke omstandigheden.

‘It’s a journey’

Het plan is een groeidocument, het plan ontwikkeld zich gedurende langere tijd. Andrew Turnell noemt het een reis die je met de cliënten maakt. Regelmatig evalueer je wat goed gaat, wat nog lastig is en stel je het plan bij Iedereen uit het netwerk van het gezin wordt betrokken. Immers: ‘it takes a village to raise a child’. Alles wordt zo geschreven, en het liefst ook getekend, dat iedereen uit het gezin, ook het kind, begrijpt wat er afgesproken is.

Blog geschreven door Margreet Timmer

(Tips o.a. gebaseerd op het werk van Parker en Turnell)